Tản mạn xung quanh ly cà phê


  

Created by BHS and friends


Sáng nào cũng làm 1 ly cà phê rồi muốn làm gì thì làm, thành "con nghiện cà phê" mất rồi 😕.
Nhấp một ngụm cà phê sữa nóng thơm nồng và chợt nghĩ : cà phê là cái quái gì mà sao nhiều người uống thế. Thôi thì tìm hiểu và tán dóc về nó xem thế nào.
Hãy nhâm nhi ly cà phê trước khi chúng ta bắt đầu câu chuyện ... từ việc tìm hiểu về nguồn gốc của cà phê nhé!


  


Created by BHS and friends


Thế giới uống cà phê khi nào ?

Theo truyền thuyết ghi lại vào năm 1671 ghi lại rằng, vào thế kỷ 9 (năm 801- 900) trong đàn dê của những người chăn dê ở Kaffa (thuộc Ethiopia ngày nay) sau khi ăn một cành cây có hoa trắng và quả màu đỏ thì đã chạy nhảy không mệt mỏi cho tới tận đêm khuya.

Hình ảnh đàn dê ở Ethiopia nhảy múa sau khi ăn tráicà phê.

Với hiện tượng lạ đó, những người chăn dê đã kể lại với các thầy tu của một tu viện gần đó, và một người chăn dê đã ăn thử loại quả màu đỏ đó để xác nhận công hiệu của nó.
Dựa vào đó, các thầy tu đã đến xem xét lại khu vực ăn cỏ của bầy dê, lấy quả của loại cây đó về ép nước ra để uống và tỉnh táo cầu nguyện cho đến tận đêm khuya.
Như vậy có thể coi rằng nhờ chính đàn dê này con người đã biết được cây cà phê.


Trên bản đồ thể hiện các mốc thời gian cơ bản để cà phê trở thành thức uống toàn cầu. rê chuột hoặc click vào các Icon để biết thêm thông tin.

  








Đi tìm nguồn gốc cà phê ở Việt Nam ...


Tìm hiểu về nguồn gốc cà phê ở Việt Nam mới thấy đây là đề tài lớn. Rất có nhiều thông tin trên mạng về nguồn gốc cà phê ở Việt Nam. Thôi thì đọc được gì thì kể cái đó cho câu chuyện này vậy.
Click vào hình ảnh để Xem bài viết gốc "Cột mốc trong lịch sử phát triển cây cà phê ở Việt Nam"



  

Created by BHS and friends


Thuở ban đầu ...

Năm 1857, các nhà truyền giáo người Pháp đã đưa giống cà phê đầu tiên vào Việt Nam. Chính là cà phê Arabica. Chúng được trồng thử nghiệm tại các nhà thờ Công giáo phía Bắc như Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh,...
Hình ảnh người dân Việt Nam (phía Bắc) lao động tại các đồn điền cà phê của bọn thực dân hồi đầu thế kỷ XX.




  



Tây nguyên - Thiên đường cafe

Kế đến mở rộng sang một số tỉnh miền Trung. Cuối cùng, người ta đưa cà phê đến các tỉnh Tây Nguyên và Đông Nam Bộ để canh tác. Cũng chính thời điểm đó, họ mới phát hiện ra Tây Nguyên là mảnh đất thích hợp nhất để trồng cà phê.

Thủ phủ cà phê chính ở Việt Nam chính là khu vực Tây nguyên, bao gồm: Pleiku, Kontum, Daklak, Lâm Đồng và ĐắK Nông ngày nay.

Theo một số tư liệu khác, người đem cà phê đến trồng tại Tây Nguyên chính là bác sỹ Yersin. Theo báo Đắk Lắk: "Năm 1893, ông (tức Yersin) khám phá cao nguyên Lang Biang (Lâm Viên), phát hiện ra Đà Lạt thuở còn nguyên sơ, nơi có khí hậu rất giống với châu Âu. Đà Lạt sớm được ông quy hoạch và xây dựng thành nơi du lịch nghỉ dưỡng xinh đẹp và hình thành Viện Pasteur Đà Lạt...Đặc biệt, ông cho trồng thử nghiệm cây cà phê ở Lâm Đồng, Đắk Lắk và Pleiku. Khi cây cà phê sinh trưởng tốt, phù hợp với thổ nhưỡng ở Tây Nguyên thì mới trồng thành đồn điền quy mô lớn"
Bác sĩ Yersin và đoàn tùy tùng thám hiểm cao nguyên Liangbian năm 1893 (theo báo Đắk Lắk).



  



Cà phê Việt Nam ngày nay

Cà phê Việt Nam cũng trải qua những khó khăn, thăng trầm theo thời gian nhưng đến ngày hôm nay, với sự nỗ lực vươn ra thế giới của nhà nước và doanh nghiệp, hiện nay Việt Nam là nước đứng thứ 2 trên thế giới về xuất khẩu cà phê, chỉ đứng sau Brazil.
(Click vào icon trên bản đồ để xem thông tin của 5 quốc gia xuất khẩu cà phê lớn nhất thế giới năm 2020)

Các giống cà phê chính được trồng ở Việt Nam là cà phê chè (Arabica), cà phê vối (Robusta) và một phần nhỏ cà phê mít (Liberia). Trong đó cà phê vối (Robusta) là chủ đạo

Hoa của 3 loại cà phê ở Việt Nam: Robusta, Arbica và Liberia.

Hình dáng quả của 3 loại cà phê ở Việt Nam: Robusta, Arbica và Liberia.

Hình dáng hạt của 3 loại cà phê ở Việt Nam: Robusta, Arbica và Liberia.
(Hình ảnh từ nguồn https://coffeeway.com.vn)


  








Quán cà phê đầu tiên ở Việt Nam ở đâu?


Tìm hiểu trên mạng và sách báo thì cũng không rõ quán (tiệm) cà phê nào đầu tiên ở Việt Nam. Riêng ở Sài Gòn, theo cố nhà văn Sơn Nam, miền đất mới này đã xuất hiện sớm hai quán cà phê do người Pháp làm chủ là Lyonnais (trên đường Lý Tự Trọng nay) và Café de Paris (trên đường Đồng Khởi) từ năm 1864 (nguồn tuoitre.vn). Bây giờ tìm kiếm cũng chẳng thấy nó ở đâu trên bản đồ và còn tên, còn tuổi hay không nữa, hay chỉ còn trên những quyển sách xưa.
Trích dẫn từ bài viết "Hai quán cà phê đầu tiên ở Saigon vào năm 1864" có 1 số hình ảnh thú vị sau:

Quán cà phê Lyonnais , theo tờ L' Illustration ra ngày 23- 4- 1864 thì nằm trên đường Gouvernement (Lý tự Trọng ngày nay), gần ụ chiến hạm Primauguet.

Quán cà phê de Paris (hình năm 1866). Theo Niên giám Nam Kỳ -- vào 1864, trong đó có Câu lạc bộ Thương mại / Cercle Commercial ở tại bến sông, góc đường số 16 Catinat / Tự Do / Đồng Khởi -- mà chủ nhân là ông Bonnerieux

Ngày nay, nhiều người dân Sài Gòn thì cho rằng Brodard và Givral là hai thương hiệu đại diện cho cà phê Sài Gon còn sót lại trong quá khứ. Nhưng nghe nói Givral thì đang gặp khó khăn. Còn Brodard thì mất dần phong cách xưa. Âu thì thời thế thay đổi, làm sao kinh doanh tốt, có lợi nhuận, nhân viên có đồng ra đồng vô là tốt rồi. Bản sắc, thương hiệu đôi khi chỉ là thứ yếu.
Hình ảnh Brodard cà phê (1948) ngày nay

Hình ảnh Givral cà phê (1950) ngày nay


  


Created by BHS and friends

Aerial view in 2003 Aerial view in 2023
Nhìn hình ảnh khu vực cà phê Bốn Mùa năm 2003 và năm 2023.
Bây giờ chủ mới xây dựng nhìn hiện đại hơn, đẹp hơn nhưng sao vẫn thấy xa lạ quá trời... Chắc tui già rồi!

Ký ức cà phê "Bốn mùa"

Còn ở Nha Trang...dân ghiền cà phê Nha Trang chắc chắn còn giữ nhiều kỷ niệm khi đi uống cà phê những năm 1980. Thời buổi khó khăn, hạt cà phê đem từ Đắk Lắk, Bảo Lộc về đắt đỏ nên quán nào cũng hầu như bán loại cà phê pha trộn, phổ biến là lấy một ít cà phê trộn với bắp rang, đậu nành rang với tỷ lệ đậu, bắp tùy tâm… Ly cà phê pha ra đen kịt, có chút mùi cà phê, còn uống vị đắng khét. Chính thời điểm ấy có những người dám nghĩ khác, làm khác, đã mạnh dạn chế biến cà phê nguyên chất để bán. Đó là cà phê Bốn Mùa nổi tiếng Nha Trang!
Quán cà phê Bốn Mùa vốn nằm sát bờ biển, đối diện khách sạn Hải yến cũ. Lúc nào cũng đông khách, nhộn nhịp cho dù phục vụ chậm chậm như cuộc sống hồi đó. Thời đó, mấy ai ra Nha Trang mà không ghé đây, mấy ai ở Nha Trang mà không tụ tập bạn bè đi uống cà phê bàn chuyện "chính sự" ở đây... Bây giờ nhiều quán xá 4.0 ra đời nhưng có lẽ mấy người lớn tuổi chắc khó quên được quán cà phê Bốn Mùa.
Một góc quán cà phê Bốn Mùa thời năm 2000

... Xếp lại các câu chuyện xưa, chúng ta tiếp tục "bà tám" tiếp vài nét về cà phê ngày nay.




  

Created by BHS and friends

Ngày nay thì sao?

Việt Nam bây giờ đúng là xứ cà phê. Đi đâu cũng thấy quán xá cà phê mọc lên khắp nơi với đủ loại hình.
Từ những quán sang chảnh, máy lạnh, bàn ghế sang trọng, giá cao ngất ... đến những quán vỉa hè đôi khi chỉ mất 10K đồng cho một ly.
Từ những quán chỉ cần ngồi bán hay đứng tại chỗ bán trong phòng máy lạnh ... đến những nơi bán cà phê di động bằng xe máy, xe đạp.
Từ những quán trong khách sạn, nhà phố, quán ra tận bờ sông ... đến nhũng quán trong hẻm nhỏ hun hút
... Không thể kể hết được những "Đổi mới sáng tạo" của các nhà "Khởi nghiệp-Startup" trong mảng kinh doanh cà phê trong thời đại ngày nay 😜

... và cũng có thể uống cà phê ở trong hang đá để tìm kiếm Triết lý của riêng mình.



  

Created by BHS and friends


Các thương hiệu cà phê Việt

Việt Nam bây giờ có rất nhiều thương hiệu cà phê nổi tiếng trong và ngoài nước và nhiều thương hiệu nhỏ. Nói là nhỏ nhưng họ có những sản phẩm "độc nhất vô nhị" với những hượng vị đậm đà, thơm ngon riêng và cho những khách hàng riêng.

Thủ phủ trồng cà phê thì ở Tây Nguyên nhưng các thương hiệu có tiếng thì lại ở các thành phố lớn như Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội. Âu cũng là để dễ dàng giao thương thôi.

Thượng hiệu cà phê rất "Đa dạng sinh học" nên tôi cố gắng tìm hiểu và đưa lên giới thiệu trên bản đồ dần theo thời gian, với tiêu chí: "ít nhất mỗi tỉnh có một thương hiệu" . Có thương hiệu nào hay, các bạn cứ chia sẻ 🧡

Hãy click vào các hình ảnh trên bản đồ khám phá thông tin các thương hiệu cà phê


Your Company Logo Here !

DU LỊCH NHA TRANG-KHÁNH HÒA

  

Created by BHS and friends

TÂY NGUYÊN...

Nói đến cà phê Việt, không thể không nói đến Tây Nguyên đại ngàn.
... Từng hạt cà phê tích tụ những tinh hoa của của trời, của đất, của rừng, của sông, của suối, của những tiếng chim hót vang, của cơn gió thoảng qua, của nắng vàng dịu nhẹ, của mưa, của mồ hôi của người nông dân chịu thương chịu khó,... giữa đại ngàn Tây Nguyên hùng vĩ, đã đưa đến cho chúng ta không chỉ những giọt cà phê đậm đà, hương thơm ngào ngạt mà còn cả âm thanh của núi rừng, còn có cả hồn khí non sông, con người của vùng đất này...

(Lắng nghe âm thanh của núi rừng Tây Nguyên bên ly cà phê nhé!)



  

Created by BHS and friends


... Có một công ty mang cho mình sứ mệnh: đưa hồn khí non sông đó hòa quyện vào từng hạt cà phê.
...Trân quý, nâng niu từng giá trị để trở thành "Người bạn tinh thần vô giá" cho người Việt và lan toả giá trị Việt khắp năm Châu...
... Đó chính là METRANG - NGƯỜI BẠN TINH THẦN VÔ GIÁ !



  

Created by BHS and friends


METRANG COFFEE
Mạng lưới phân phối toàn quốc


Hãy click vào các hình ảnh trên bản đồ khám phá thông tin mạng lưới phân phối của METRANG-COFFEE


Your Company Logo Here !

DU LỊCH NHA TRANG-KHÁNH HÒA

  

Created by BHS and friends


... Cũng còn có một công ty đến Việt Nam từ một xứ sở không trồng cà phê và nhập khẩu cà phê lớn nhất thế giới.
Nhưng công ty đó lại có mạng lưới cửa hàng phủ rộng khắp thế giới với những sản phẩm quyễn rũ hàng triệu người trên thế giới,...
... Đó chính là STARBUCKS COFFEE đến từ Hoa Kỳ


  

Created by BHS and friends


STARBUCKS COFFEE
Mạng lưới cửa hàng toàn quốc


Hãy click vào các hình ảnh trên bản đồ khám phá thông tin mạng lưới cửa hàng của STARBUCKS COFFEE


Your Company Logo Here !

DU LỊCH NHA TRANG-KHÁNH HÒA

  

Created by BHS and friends


... Câu chuyện có nói về Starbucks nhưng câu chuyện này không nói về Trung Nguyên Legend thì thật đáng tiếc.

  

Created by BHS and friends


TRUNG NGUYEN COFFEE
Mạng lưới cửa hàng toàn quốc


Hãy click vào các hình ảnh trên bản đồ khám phá thông tin mạng lưới cửa hàng của TRUNG NGUYEN COFFEE


Your Company Logo Here !

DU LỊCH NHA TRANG-KHÁNH HÒA

  

Created by BHS and friends


... Nhiều công ty cà phê chỉ quanh quẩn ở Việt Nam và chỉ khi có thị trường ở Việt Nam mới bung ra nước ngoài. Thì có công ty đem cà phê sang chinh chiến thị trường bên Mỹ và các nước khác trườc, đó là King Coffee
...Sau đó mới mở thị trường ở Việt Nam.

  

Created by BHS and friends


KING COFFEE
Mạng lưới cửa hàng toàn quốc


Hãy click vào các hình ảnh trên bản đồ khám phá thông tin mạng lưới cửa hàng của KING COFFEE


Your Company Logo Here !

DU LỊCH NHA TRANG-KHÁNH HÒA

  

Created by BHS and friends


... Highlands Coffee® được thành lập vào năm 1999, bắt nguồn từ tình yêu dành cho đất Việt cùng với cà phê và cộng đồng nơi đây. Ngay từ những ngày đầu tiên, mục tiêu của chúng mình là có thể phục vụ và góp phần phát triển cộng đồng bằng cách siết chặt thêm sự kết nối và sự gắn bó giữa người với người.

  

Created by BHS and friends


HIGHLAND COFFEE
Mạng lưới cửa hàng tại Thành phố Hồ Chí Minh (2022)


Hãy click vào các hình ảnh trên bản đồ khám phá thông tin mạng lưới cửa hàng của HIGHLAND COFFEE


Your Company Logo Here !

DU LỊCH NHA TRANG-KHÁNH HÒA

  

Created by BHS and friends

Đằng sau giọt cà phê ...


... Cà phê có một thời kỳ đen tối khi chủ nghĩa thực dân và chế độ nô lệ được áp đặt và lan rộng ở các nước thuộc địa ở thời kỳ đầu lịch sử cây cà phê. Cũng không phải ngẫu nhiên mà nhiều vùng ở Trung Mỹ, Brazil, Châu Phi,.. coi cà phê là cây "ma quỷ" vì những ký ức thời nô lệ quá ám ảnh họ.
Xem thêm: Cà phê... một ngành công nghiệp được xây dựng trên chủ nghĩa thực dân và chế độ nô lệ"

As Maya Angelou famously said, “If you don’t know where you’ve come from, you don’t know where you’re going.”


  

Created by BHS and friends

THÁCH THỨC...

Hôm nay ngồi uống từng ngụm cà phê thơm ngon nghĩ về vị trí thứ 2 về xuất khẩu cà phê Việt Nam trên thế giới.Cà phê đã đem lại sức sống mới cho đồng bào Tây nguyên. Cuộc sống người dân ngày càng sung túc hơn, trẻ em được đến trường,...
Nhưng chúng ta vẫn phải đối mặt với những thách thức...

... Diện tích rừng ngày càng bị thu hẹp ở Tây Nguyên
(Xem hình bên cạnh để thấy độ phủ rừng ở Tây Nguyên bị giảm sút nghiêm trọng như thế nào - Hình ảnh so sánh năm 2020 với năm 1991, nguồn Google Earth)

... Cạn kiệt nguồn nước

... Xói mòn, suy thoái tài nguyên đất

... Rất cần một chiến lược đúng đắn, các hành động đúng đắn, cần lắm sự chung tay góp sức của các doanh nghiệp và cộng đồng để cà phê Tây nguyên, cà phê Việt Nam phát triển bền vững, để tiếng cồng chiêng mãi vang vọng giữa đại ngàn, để con trẻ được đến trường, để bụng no, áo ấm,... để tiếng cười trẻ thơ còn mãi mãi!


  

Created by BHS and friends


Chuyện về cà phê, càng đọc thì thấy càng nhiều chuyện cần kể, kể ít thì không đủ, kể dài thì không ai đọc vì chán.
Hơn nữa cũng chẳng có thời gian để viết cho đàng hoàng. Văn vẻ hồi học phổ thông toàn dưới điểm trung bình, uống 3 ly cafe Trung Nguyên mà chưa thấy "Khơi nguồn sáng tạo" gì thêm. Sợ uống ly thứ 4 thì mất ngủ và sợ bị... nên... thôi kệ. Chỉ viết đến đây thôi.

Lắng nghe chút âm nhạc về cà phê. Bản giao hưởng "Coffee Cantata" của J.S.Bach

Xin cám ơn các doanh nghiệp cà phê đã tạo cảm hứng cho tôi viết về cà phê qua những nỗ lực vươn ra toàn cầu của họ...


  

Created by BHS and friends

Uống cà phê, có ý tưởng xin liên hệ với  STORYMAP.VN nếu bạn cần 🥰


Xin vui lòng mail cho chúng tôi:
👉  son.ciren@gmail.com
Chúng tôi sẵn sàng hợp tác, hỗ trợ bằng khả năng, kinh nghiệm của mình để "Bản đồ lên tiếng kể về các câu chuyện của riêng bạn"

"Hợp tác - Ý tưởng - Hiện thực - Thành công"


  



Created by BHS and friends

Thanks for watching!!!


  

Created by BHS and friends